खाली MPSC, सरळ सेवा, पोलीस भरती परीक्षांसाठी उपयुक्त २५ अवघड इतिहास MCQ प्रश्न उत्तर व विश्लेषणासह (Answer with Explanation) तयार केले आहेत. हे सर्व प्रश्न परीक्षेसाठी अत्यंत उपयुक्त आहेत.
📘 इतिहासाचे २५ अवघड MCQs – उत्तर व विश्लेषणासह
Q1. पृथ्वीराज चौहानाचा पराभव करणारा मुस्लीम आक्रमक कोण होता?
a) बाबर
b) तैमूर
c)✅ मोहम्मद घोरी
d) इल्तुतमिश
👉 विश्लेषण: मोहम्मद घोरीने 1192 मध्ये तराइनच्या दुसऱ्या लढाईत पृथ्वीराज चौहानाचा पराभव केला, जो भारतीय स्वातंत्र्याच्या इतिहासातील निर्णायक क्षण होता.
Q2. “स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे” हे कोणी म्हटले?
a) गांधीजी
b) गोपाळ कृष्ण गोखले
c)✅ लोकमान्य टिळक
d) नेहरू
👉 विश्लेषण: लोकमान्य टिळक हे पहिले नेते होते ज्यांनी ब्रिटिशांविरुद्ध उघड बंड करत हे ठाम विधान केलं.
Q3. शिवाजी महाराजांनी पहिला कोणता किल्ला जिंकला?
a) रायगड
b)✅ तोरणा
c) राजगड
d) पुरंदर
👉 विश्लेषण: 1645 मध्ये शिवाजी महाराजांनी तोरणा किल्ला जिंकला आणि स्वराज्य स्थापनेचा प्रारंभ केला.
Q4. गदर पार्टीची स्थापना कोठे झाली?
a) इंग्लंड
b)✅ अमेरिका
c) भारत
d) आफ्रिका
👉 विश्लेषण: 1913 मध्ये San Francisco येथे गदर पार्टी स्थापन झाली. उद्देश: सशस्त्र क्रांतीद्वारे भारत स्वतंत्र करणे.
Q5. इंग्रजी शिक्षणाचा पाया 1835 मध्ये कोणी घातला?
a) कर्झन
b) मिंटो
c)✅ मॅकॉले
d) डलहौसी
👉 विश्लेषण: Thomas Macaulay ने इंग्रजी शिक्षणाला चालना देण्यासाठी प्रसिद्ध ‘Minute on Indian Education’ सादर केला.
Q6. ‘केसरी’ हे वृत्तपत्र कोणी चालवले?
a) गांधीजी
b) गोखले
c)✅ लोकमान्य टिळक
d) दादाभाई नौरोजी
👉 विश्लेषण: ‘केसरी’ (मराठी) आणि ‘मराठा’ (इंग्रजी) ही टिळकांनी सुरू केलेली राष्ट्रवादी वृत्तपत्रे होती.
Q7. शिवाजी महाराजांचा राज्याभिषेक कोठे झाला?
a) पुरंदर
b) सिंहगड
c)✅ रायगड
d) प्रतापगड
👉 विश्लेषण: रायगड हा स्वराज्याची राजधानी होती. येथे 6 जून 1674 रोजी भव्य राज्याभिषेक झाला.
Q8. भारताचे पहिले गव्हर्नर जनरल कोण होते?
a) डलहौसी
b) वेलस्ली
c)✅ विल्यम बेंटिक
d) कर्झन
👉 विश्लेषण: लॉर्ड विल्यम बेंटिक 1833 साली पहिला गव्हर्नर जनरल म्हणून नेमला गेला.
Q9. भारताचे पहिले राष्ट्रपती कोण होते?
a) आंबेडकर
b) राधाकृष्णन
c) नेहरू
d)✅ डॉ. राजेंद्र प्रसाद
👉 विश्लेषण: 26 जानेवारी 1950 रोजी भारत प्रजासत्ताक बनला आणि डॉ. राजेंद्र प्रसाद पहिले राष्ट्रपती झाले.
Q10. ‘ब्राह्मो समाज’ ची स्थापना कोणी केली?
a) महात्मा फुले
b) दयानंद
c)✅ राजा राममोहन रॉय
d) विवेकानंद
👉 विश्लेषण: ब्राह्मो समाज ही एक धार्मिक-सामाजिक सुधारणा चळवळ होती, जी अंधश्रद्धा नष्ट करण्यासाठी होती.
Q11. 1857 च्या उठावाचं तात्कालिक कारण काय?
a) करप्रणाली
b) धर्म बदल
c)✅ एनफिल्ड रायफल
d) ब्रिटिश रेसिज्म
👉 विश्लेषण: रायफलच्या काडतूसांमध्ये गायी-मशांची चरबी असल्याच्या अफवेमुळे शिपायांनी बंड पुकारले.
Q12. राज्यघटना समितीचे अध्यक्ष कोण होते?
a) डॉ. राजेंद्र प्रसाद
b) सरदार पटेल
c)✅ डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
d) नेहरू
👉 विश्लेषण: भारतीय राज्यघटनेचे मुख्य शिल्पकार बाबासाहेब आंबेडकर हे अध्यक्ष होते.
Q13. ‘रामकृष्ण मिशन’ चे संस्थापक कोण?
a)✅ स्वामी विवेकानंद
b) स्वामी दयानंद
c) परमहंस
d) गोखले
👉 विश्लेषण: विवेकानंदांनी आपल्या गुरु रामकृष्ण परमहंस यांच्या नावे ही संस्था स्थापन केली.
Q14. ‘छत्रपती’ हा किताब कोणी दिला?
a)✅ गागाभट्ट
b) तानाजी
c) जयसिंग
d) सिद्दी जौहर
👉 विश्लेषण: पंडित गागाभट्टांनी राजकीय, धार्मिक मान्यता देत ‘छत्रपती’ ही उपाधी दिली.
Q15. शिवाजी महाराजांचे गुरू कोण होते?
a)✅ समर्थ रामदास
b) तुकाराम
c) ज्ञानेश्वर
d) संत नामदेव
👉 विश्लेषण: समर्थ रामदास स्वामी यांनी शिवाजी महाराजांना धर्म, राज्य आणि राष्ट्रप्रेम शिकवले.
Q16. सविनय कायदेभंग आंदोलन कोणत्या वर्षी सुरु झाले?
a)✅ 1930
b) 1920
c) 1942
d) 1919
👉 विश्लेषण: 1930 मध्ये गांधीजींनी नमक सत्याग्रह करून ब्रिटिश कायद्याचा भंग केला.
Q17. ‘भारत छोडो’ आंदोलन कोणत्या वर्षी सुरु झाले?
a) 1930
b)✅ 1942
c) 1947
d) 1928
👉 विश्लेषण: 8 ऑगस्ट 1942 ला मुंबईतील गव्हर्नर हाऊस समोर “Quit India” आंदोलन सुरू करण्यात आले.
Q18. नमक सत्याग्रह कुठून सुरू झाला?
a) डांडी
b)✅ साबरमती आश्रम
c) सेवाग्राम
d) पोरबंदर
👉 विश्लेषण: 12 मार्च 1930 रोजी साबरमती आश्रमातून चालत डांडीपर्यंत गांधीजी गेले.
Q19. ‘अर्थशास्त्र’ या ग्रंथाचे लेखक कोण?
a) कालिदास
b) विष्णु शर्मा
c)✅ चाणक्य
d) वराहमिहीर
👉 विश्लेषण: अर्थशास्त्र हा राजकारण, अर्थकारण आणि राज्यव्यवस्थेवरील प्राचीन ग्रंथ आहे.
Q20. ब्रिटिशांनी भारतात पहिले व्यापार केंद्र कोठे उभारले?
a) मुंबई
b) कोलकाता
c) चेन्नई
d)✅ सूरत
👉 विश्लेषण: 1612 मध्ये सूरत येथे इंग्रजांनी व्यापार सुरुवात केली होती.
Q21. भारताचे पहिले गृहमंत्री कोण होते?
a) नेहरू
b) मौलाना आझाद
c)✅ सरदार पटेल
d) राजेंद्र बाबू
👉 विश्लेषण: सरदार पटेल यांनी भारताचे एकीकरण व पोलिस विभाग निर्माण केला.
Q22. शिवाजी महाराजांनी मुघलांशी तह कोठे केला?
a)✅ पुरंदर
b) रायगड
c) प्रतापगड
d) विजापूर
👉 विश्लेषण: 1665 मध्ये जयसिंग व शिवाजी महाराजांमध्ये पुरंदरचा तह झाला.
Q23. फिरोजशाह तुघलकने उभारलेला जलप्रकल्प कोणता?
a) यमुना योजना
b)✅ हौज-ए-खास
c) शेरशाह तलाव
d) फतेह तलाव
👉 विश्लेषण: हौज-ए-खास हा दिल्लीतील जलसाठा प्रकल्प होता.
Q24. भारताच्या स्वातंत्र्याला सर्वप्रथम मान्यता देणारा देश कोणता?
a) इंग्लंड
b) रशिया
c)✅ अमेरिका
d) चीन
👉 विश्लेषण: अमेरिका हे पहिले राष्ट्र होते ज्यांनी भारताचे स्वतंत्र अस्तित्व मान्य केले.
Q25. ‘सैनिक स्कूल’ संकल्पना कोणी मांडली?
a) सुभाषचंद्र बोस
b) राजीव गांधी
c)✅ पंडित नेहरू
d) इंदिरा गांधी
👉 विश्लेषण: पं. नेहरूंनी देशाला सैनिकी शिक्षण देण्यासाठी सैनिक स्कूल संकल्पना राबवली.
- इतिहासाचे प्रश्न
- mpsc इतिहास प्रश्न
- पोलीस भरती इतिहास
- सरळ सेवा तयारी
- mpsc marathi question
- itihas mcq marathi
- history questions for competitive exams
- MPSC पोलीस भरती प्रश्नसंच